WOLKERS, Jan


Ik heb de winter liefgehad

Ik heb de winter liefgehad.

De adem aan het raam,

De holte in de ijsbloem.

Een stem die zegt, ‘Hij werpt zijn ijs’,

Een driepunter, en dat op wintervoeten.

Het gele wonder van de distelvink

Verbleekt de vlammenwerper van de zon.

De vluchtige en vale vlokkenregen,

Verstijft op het behang van bomen.

De hermelijn verschiet van kleur

Uit bloeddorst naar de strot van hazen.

De sneeuw verdooft geluid tot gonzen,

Het knerpen heeft geen afstand die beklijft.

De rijp geeft stijfselbomen helderheid.
'Ik heb de winter liefgehad.

De adem aan het raam,

De holte in de ijsbloem.

Een stem die zegt: 'Hij werpt zijn ijs'


Valse lente

I

De druiper van de dooi lekt sneeuw tot modder,

Geen herinnering of verlangen naar seringen.

Het zilveren strooisel van de sneeuwklok

Weerspiegelt het gesternte van de winter

Kil als een spiegel met een wasemsluier.

We lopen over kruinen van november,

Vermolmd als stokbrood van de dag van gisteren,

Door doodtij tussen oudejaar en pinksteren.

Er staat geschreven, ‘ik maak alle dingen nieuw!’

Maar de akkoorden zijn een waslijn van verdriet,

Messcherpe vlagen knakken het geloof

Van hem die weg wil vluchten uit dit wreed begin.

De ijzelregen geselt bloei tot glazig moes,

een hondsvot schudt zijn pels kurkdroog in het geweld

II

Tussen de wolken hangt een scherm van schuurpapier,

De zandstorm schramt en slijpt het aangezicht.

De rattenlaan wordt aarzelend betreden.

Persephone krijt door de hagelwitte nacht,

‘Hades heeft mij met duisternis besmet,

Er is geen kruid tegen gewassen!’

Wie kan de lieflijkheid van mei bedenken?

Geen veldheer kan in blauw en goud

De gasvlam uit de glazen kooi bevrijden.

Het zompig diorama ligt in barensnood,

Er hangt een doem over dit bed vol slijm

Waar monsters baden in de navelstrengen,

De lente is niet altijd groen geweest,

Het hagelsnoer blijkt een verminkte gloeidraad.

III

Wie slaat de bloesem uit dit dode hout?

Wie weeft een nylon zweetdoek door de takken?

IJskoud het lekkerst schijnt niet te bestaan,

Een vroege salamander moet verrekken.

Er is in de oktoberstorm meer leven

Dan in de kille vlagen van april.

Is dit geboorte van nieuw leven?

De discusschijf van de placenta wordt vermangeld

Tot ijzig mos onder de uitslag van de rijp.

De winterslaap wordt wreed verstoord door groeikracht,

De huiver doet het tere groen verstijven.

Men tilt een blad op en daar staat geschreven

In taal die slechts de wormen is gegeven,

Dood, dood, en nog eens dood, en even leven.