VAN WYK LOUW, N.P.

Dias

…..
Dit is die keerpunt dan. Hier loop en kraak

ons tog maar net weer deur die skulpe

by hierdie roemlose riviertjie in ’n land

wat ewe minderwaardig is,

en wat geen mens sal prys en sê: Dis myne.

…..
En nou’t ek niks gedoen nie,

en is die werk gedaan. Ek was ’n klip;

ek was nie bouheer nie. En hinderlik

en vaag vermoed ek dat my daad, my krag,

anders sal groei as ek gemeen het, wild

nog sy lote uitstoot in ’n aarde

wat ek nie ken nie, onder mense en volke

wat anders wil.

…..


Lucifer

…..
So het hy gestort in blinde

nag-angstelike vaart deur alle

verdiepinge van sterre en winde,

deur leegtes, wiss’ling van kristalle

gedaantes, skeemring, duisternisse

afgrondelik diep verborgen van

die hoë lig, langs die gewisse

steil vallyn van die smart, verban

van die heldre vreug waarheen hy wou

met roei van blanke vlerk bo vlerk

opstyg in saligheid en vou

die magtige vleuels tot rus in God.

…..


Germanicus

…..
Selfs as U sag praat, praat die blinde mag.

Dis alles gryp, verneder, deeglik hou –

eers met die swaard, dán met die woord, die vriendskap;

of eers die vriendskap, dán eise, dan die swaard.

Só’t Herman jou leer ken. Maar lós staan hy.

Gaan haal hom in sy land, hy’s altyd daar!

Hy sal trugveg tot in die skemer noorde

…..
U, die stil Caesar, keer vannag

die jaghonde uit Rome van hul prooi;

vir ons is dit iets vreemds: belediging

ons aangedaan was dikwels al die misdaad

waarvoor ons dan gestraf moes word – deur Rome,

die klaer en die regter tegelyk,

soos magtiges die mag het om te wees)

…..
Hul wil ’n heerser hê en het dié lief

omdat hy magtig is bo hulle drifte.

Hulle treur – en weet dit nie – omdat één sterf

van dié wat min word, en wat staan as grenswag

[Stadig] tussen hulle self en hulle waansin.)

…..
CLEMENS

Een praat hier van genade, ek weet nie wié,

en klink barmhartig, maar hy klink Romein.

Ek wil jou jammer nie! Ek spu dit uit,

ek kots dit op jou klere trug.

Ek het die pyn se laaste kerf bereik,

meer kan julle nie, dan sterf ek, dan’s dit oor.

Die dood is geen genade, rus van die pyn

is geen genade; jul mag is aan sy grens

met my; en ek lê stil soos in my moer

in donker bloed gebêre, ek lê en dink.

Deur my twee duister oë sien ek julle:

jou, Caesar, sal die waansin en die vrees

van daad tot daad dryf tot jy eensaam is,

afskuwelik vir jouself, en wens jy was

soos ek, so lank reeds stil; en jy, die man

wat hier praat van genade – jy is jonk,

so klink dit my; jy ken nie bloed, waarskynlik;

jy kan die weelde van jou jammer troetel

in jou ryk kamer waar jy kunstig leef

en mooi en helder dinge dink, en roep

op slawe om jou kos te bring, ‘n boek te lees.

musiek te maak in jou klein warm hoek

van hierdie bloedige en geweldige Ryk;

as jy wil jammer wees, gaan uit, gaan kyk

in die slawestalle waar ons saamgehok lê,

dier vas aan dier, vuil, liederlik, vol haat;

gaan na jou grense waar jou volk self sterf,

waar alles sterf, waar ál wat vry is, sterf,

waar Rome met sy lang blink sekel maai:

vir Caesar eer, slawe vir jou, rykdom

waarop jy sag kan lê en jou bleek jammerte

kan streel; op my smyt jy dit weg…

Die vrees, Caesar, die vrees

klink in jou woorde tog: dat hierdie o

…..